“Er moet vanuit de betaling in de zorg meer vertrouwen in de afweging die professional en patiënt met elkaar maken zijn en minder controle op strikte naleving van knellende richtlijnen”, lees ik verder. En ja, dan denk ik na over het pad dat onze beroepsvereniging het KNGF ooit heeft gedacht te moeten lopen.

Wanneer ik het woord richtlijn “google” verbaast het me dus niet dat de KNGF richtlijnen dan direct in beeld komen. Die richtlijnen vliegen reeds jaar en dag om onze oren. Evidence Statements noemen zij het:
“ontwikkeld door een Specialistenvereniging van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF), die daarmee haar ‘body of knowledge’ uitdraagt en toegankelijk maakt voor de algemeen fysiotherapeut”, staat daar dan ondermeer en woorden als bewijsvoering en consensus, het methodisch handelen etc. etc.

Juist het vak Fysiotherapie waar in oorsprong vooral ook de helende kracht van de aanraking, zoals in massage technieken, gebruikt werd om het zelf herstellend potentieel van de mens te stimuleren en activeren, waar de fysiotherapeut dus een zorgverlener was die vooral hands-on behandelde, is fysiotherapie door sturing van het KNGF, die zijn oren steeds meer liet hangen naar de macht en eisen van Verzekeraars verworden tot hands-off, een combinatie van oefentherapie (lees: fitness) en coaching.

We horen in de praktijk steeds vaker van patiënten over het aan hun lot overgelaten worden in een oefenzaal en over circuitjes moeten doen aan apparaten en zien ernstige secundaire blessures die daar ontstaan waar ze weken door uitgeschakeld zijn en horen over teleurstelling over langdurige revalidatie trajecten zonder gewenst resultaat.
Luisterend naar de patiënt hebben wij steeds kunnen ervaren waar de ware, helende kwaliteit van ons beroep tot uitdrukking gebracht wordt: De individuele en hands-on werkwijze, luisterend naar de patiënt en wat zijn lichaam manifesteert in context met zijn situatie, de persoonlijke omstandigheid en individualiteit.
Maar deze zaken leken vieze woorden te zijn geworden. Dit werd steeds verder verbannen en iedere klacht of kwaal werd een wetenschappelijk geschreven richtlijn.

We hebben op allerlei manieren geprobeerd signalen af te geven, over het inhoudelijke verlies binnen ons mooie beroep maar nee, hands-off, de eigen verantwoordelijkheid van de patiënt, van behandelaar naar coach dat was de weg.
Tegenwoordig moeten patiënten zelf aan de slag, lees ik op veel websites van fysiotherapie praktijken en kan de patiënt beter gelijk met trainingskleren aan, naar de praktijk komen. Op het moment dat ik dit blog schrijf is het KNGF trots op een zojuist persoonlijk door minister Schippers, Zorgverzekeraars Nederland, de patiëntenfederatie, en diverse koepelorganisaties paramedie ondertekend “Bestuurlijk Akkoord Paramedie” . Het akkoord zou moet leiden tot verminderde administratieve lasten, een eenduidig gebruik van de behandelindex als trendinstrument en er zal gezamenlijk geld vrij gemaakt worden om de kwaliteit van zorg te verbeteren en inzichtelijk te maken, vertelt een bestuurslid. Wat die kwaliteit dan behelst wordt feitelijk niet duidelijk anders dan wat we inmiddels kennen.

De KNGF trein lijkt in elk geval nog altijd niet verbonden te zijn met de behoeftes van de patiënt, want wat verstaat deze onder het verbeteren van de kwaliteit van de zorg en het inzichtelijk maken daarvan? Voeling hebben met de patiënt en met zijn/haar individuele status omdat de behoefte aan gepersonaliseerde behandelmethodes de weg van de toekomst zal zijn, sijpelt ondertussen gelukkig wel door in allerhande publicaties van andere organisaties betrokken bij gezondheidszorg, vanuit het groeiend inzicht dat ieder mens uniek is en het slagen van een behandeling of medicatie zal toenemen als de individuele patiënt hierin centraal gesteld zal worden.

Op deze zelfde 17e juni blijkt dat er een onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid door het RIVM die daarin onder andere pleit voor meer onderzoek naar de effectiviteit van op maat gesneden geneesmiddelen bijvoorbeeld. “Op maat gesneden” dus ook hier, toegerust voor de individuele patiënt.

Het KNGF blijft achter, zonder duidelijke visie en helder standpunt over deze "nieuwe" trends in de gezondheidzorg. Het heeft zich ondanks regelmatige signalen en activiteiten vanuit het veld, in laten pakken door overheid en verzekeraars want goede op maat gesneden zorg met hart en ziel kan immers niet zonder de daarvoor benodigde middelen beschikbaar te stellen vandaar dat het vak de laatste 15 jaar afgegleden is, onder het mom van kwaliteit, doelmatigheid, kosteneffectiviteit en evidence-based, van hands-on naar hands-off naar allerhande bulk activiteiten, verkocht onder het kopje: top kwaliteit. En jawel, juist vandaag in de uitverkoop op Groupon.

Maar, 17 juni 2017 was dus wat mij betreft een goede dag met een duidelijke synchroniciteit erin richting de individualiteit van de patiënt als richtsnoer voor de in te zetten behandeling, al kwam dat geluid niet direct uit de hoek van onze eigen geledingen.

Het was toch een lekker gevoel die diepe zucht.

Nu dus de daad bij het woord voegen en ook feitelijk samen de weg vrij maken zodat er in de gezondheidzorg gewerkt zal kunnen gaan worden vanuit het besef dat evidence – based practice een illusie is en dat behandelen dus vooral een kwestie is van hart en ziel en dat dit de zorg standaard wordt waar iedere patiënt op zal mogen rekenen in alle disciplines binnen de zorg.

Winny van de Velden is maat in de praktijk bij Aldlanfysio in Leeuwarden en gezondheidscoach.

HIER vindt u meer informatie over onze bloggers. Blogs worden geschreven op persoonlijke titel en weerspiegelen niet perse de mening van de redactie.