De interviewer komt nog eens terug op haar ‘dor hout’-opmerking die ze in het begin van de Corona-crisis maakte: oude mensen moeten maar doodgaan als ze Covid-19 krijgen. Dan is ‘je tijd gekomen’. Ze blijft erbij: die mensen zitten immers toch al ‘in blessuretijd’. ‘Ze gaan niet dood aan Corona, ze gaan dood met Corona’. Omdat ze voelt dat haar medische analyse niet waterdicht is, verzint ze steun uit onverdachte hoek: ‘Weet je wie zich heel veel melden? Longartsen. Die zeggen: Marianne, je hebt groot gelijk. Maar dat ga ik niet hardop zeggen’. Met die laatste toevoeging voorkomt ze, behendig doch doorzichtig, de ontmaskering van een leugen.

In het interview vertelt Zwagerman openhartig dat ze voor twee dingen bang is: aftakeling en afwijzing. Hierover vier vragen:

1. Valt onder aftakeling ook morele aftakeling? Zwagerman mag hopen van niet, anders is ze een eind op weg.

2. Als ze bang is voor afwijzing, waarom wil ze dit anderen dan wel aandoen? (Gewoon dood laten gaan is immers de meest extreme vorm van afwijzing).

3. Als zelfbenoemd ‘vrijheidsstrijder’ wil ze ‘moedig zijn’ om die angsten te pareren. Is ze ook moedig genoeg om zelf de finale beslissing over iemands leven (vrijheid) te nemen of kijkt ze liever weg als het erop aan komt?

4. Bij welke leeftijd is iemands ‘tijd gekomen’? Bij 50, 60, 70 jaar? Ofwel: wanneer moet van Zwagerman de stekker eruit; mag een oudere niet meer aankloppen voor medische behandeling?

Deze vragen zullen waarschijnlijk onbeantwoord blijven omdat de moed tot antwoorden ontbreekt. Die zouden te dicht in de buurt komen van iets waar ruim 75 jaar geleden fel tegen is gestreden: de afwijzing van bepaalde groepen mensen in de samenleving. Die vrijheidsstrijd heeft maatschappelijke aftakeling kunnen voorkómen. Met Zwagerman dienen de eerste haarscheuren zich weer aan.

Theo Poiesz

Jo Caris