De top-5

1. Controleren van vitale functies
De vitale functies (temperatuur, bloeddruk, pols) worden onnodig vaak (tot drie maal daags)gecontroleerd. Verpleegkundigen noemen dit tijdrovend en soms belastend voor de patiënt. De belangrijkste redenen om het toch te doen: gewoonte (51 procent) en omdat de arts erom vraagt (55 procent). Een opmerking die een respondent hierbij aangeeft: 'Het creëert een schijnzekerheid,  omdat je meestal toch niets doet met de uitkomsten.'

2. Zwachtelen en het aantrekken van steunkousen
Vaak is niet duidelijk of cliënten (nog) steunkousen nodig hebben en hulpmiddelen waarmee een cliënt zelf steunkousen kan aantrekken, zijn niet standaard. Hierdoor wordt onnodig vaak hulp geboden bij het aantrekken van steunkousen. Zwachtelen is overbodig als het routinematig (dagelijks) gebeurt. Een respondent: 'We zwachtelen terwijl alles nog prima zit en er geen noodzaak is (wond of wassen) om deze te vernieuwen.'

3. Vervangen en onderhouden van katheters, infusen en stoma’s
Volgens het protocol moet het vervangen en onderhouden van katheters, infusen en stoma’s meerdere keren per dag gebeuren. De verpleegkundigen en verzorgende van het V&VN ledenpanel stellen echter dat dit vaak onnodig is (51 procent)  en niet bijdraagt aan goede zorg (57 procent). 'Het te vaak loskoppelen van een gesloten systeem, geeft onnodig risico op infectie.'

4. Wassen met water en zeep
Veel verpleegkundigen en verzorgenden geven aan dat het dagelijks volledig wassen van mensen en het standaard gebruik van water en zeep belastend is en kan leiden tot klachten. Het is 'vermoeiend en pijnlijk in bepaalde situaties' en 'huid droogt heel snel uit, extra kans op jeuk'. Toch gebeurt het nog veel. De reden: het wordt altijd zo gedaan (67 procent).

5.  Het overnemen van handelingen van de patiënt
Een van de respondenten geeft aan dat verpleegkundige graag willen zorgen, maar toch wordt het overnemen van handelingen die de patiënt – eventueel na instructie – zelf kan verrichten ook gezien als onnodige handeling. Je kunt denken aan scheren, wassen, klaarzetten en geven van medicijnen. Deze overname stimuleert namelijk geen zelfzorg, leidt tot belasting van de verpleegkundige, vertraagt herstel, zelfredzaamheid en zelfmanagement, aldus de leden van het panel.

Bron: ZorgvoorBeter